ଭାରତରେ ଘୃଣା ଏଜେଣ୍ଡାରୁ ଲାଭ କରୁଛନ୍ତି ଟ୍ୱିଟର, ଫେସବୁକ୍ ଓ ଟିକ୍ଟକ୍!
ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ କରୋନା ଭାଇରସ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଫ୍ରାନ୍ସ ସଂସଦ ଏକ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଛି, ଯାହାକି ଟ୍ୱିଟର, ଫେସବୁକ୍ ଗୁଗୁଲ, ଟିକ୍ଟକ୍ ପରି ସୋଶାଲ ମିଡିଆ ତଥା ଟେକ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଫ୍ଲାଗିଂର ୨୪ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଘୃଣ୍ୟ ବିଷୟବସ୍ତୁ ହଟାଇବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଛି । ଯଦି ବିଷୟବସ୍ତୁ ଆତଙ୍କବାଦ କିମ୍ବା ଶିଶୁ ଅଶ୍ଳୀଳତା ସହିତ ଜଡ଼ିତ, ତେବେ ଏହାକୁ ‘ଏକ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ’ ହଟାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ୧୩.୬ ଡଲାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜରିମନା ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ଭାରତରେ ଏମିତି କିଛି ଆଇନ ନାହିଁ। ଫଳରେ ୧୩୫କୋଟି ଜନ ସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ବିଭିନ୍ନତା ଭରା ଦେଶରେ କିଛି ବିଭାଜନକାରୀ ଏହିପରି ସୋଶାଲ୍ ମିଡାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ହିଂସା ଓ ଘୃଣାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି।
ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିବା ଜରୁରୀ
ଆଜିର ସମାଜରେ ଘୃଣା ସୃଷ୍ଟିକରୁଥିବା ବକ୍ତବ୍ୟ ତଥା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକତାର ବିଷ ବୁଣିବା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିବା ଜରୁରୀ ହୋଇପଡିଛି କିନ୍ତୁ ଏହା ଦ୍ରୁତ ଧ୍ରୁବୀକରଣ ଶିକାର ହୋଇଛି । ଯତ୍ନର ସହ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏଜେଣ୍ଡା ତଥା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଧାରାରେ ଭାରତକୁ ବିଭାଜନ କରିବା ପାଇଁ ଘୃଣାକାରୀମାନେ ସୋଶାଲ ମିଡିଆ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଷ ଉଦ୍ଗୀରଣ କରୁଛନ୍ତି । ଆଇନ ହେଲେ ଆଶା କରିବା ଯେ ସୋଶାଲ ମିଡିଆ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜେ ଏହି ଘୃଣା ବାର୍ତ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ସଫା କରିବେ, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକ ସ୍ୱପ୍ନ ବୋଲି ଚିନ୍ତା କରାଯାଉଛି ।
ଘୃଣା ପୋଷ୍ଟ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଆୟ
ଭାରତରେ ଆଇନ ଅପେକ୍ଷା ଆତ୍ମ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଆଯାଇଛି। ହେଲେ ଆତ୍ମ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯଦି ଦୃଢ଼ ହୋଇଥାନ୍ତା ତେବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ସୋଶାଲ ମିଡ଼ିଆରେ ଅନେକ ନକଲି ଆକାଉଣ୍ଟ ଚଳାଇ ପାରୁନଥାନ୍ତେ । ଫେସବୁକ୍ ମାଲିକାନା ହ୍ୱାଟସ୍ ଆପ୍ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସମାନ, ଯାହା ଘୃଣା ଭିଡ଼ିଓ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରୁନାହିଁ । ଏହାର କାରଣଟି ସରଳ – ଘୃଣା ଏବଂ କୁସଂସ୍କାରର ଅନୁପ୍ରବେଶ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଗଭୀରକୁ ଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କର ଅନୁଗାମୀ ବହୁତ ଅଛନ୍ତି, ଏଣୁ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ଭିଜିଟର ଓ ରାଜସ୍ଵ ମିଳୁଛି। ଅର୍ଥ ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଅଧିକ ଆୟର ସ୍ରୋତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି, ବଡ଼ ବଡ଼ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ଏଭଳି ଘୃଣା ପୋଷ୍ଟିଂ ମାଧ୍ୟମରେ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିଆସୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି। ଫଳରେ ସେମାନେ ଏହାକୁ ଅଣଦେଖା କରୁଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା କେତେକ ସାମାଜିକ ବିରୋଧୀ ଉପାଦାନ ଭାରତର ସାମାଜିକ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟକୁ ଦୁର୍ବଳ କରୁଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଘୃଣା ବିରୋଧରେ ଦୃଢ଼ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଦରକାର ହୋଇପଡ଼ିଛି।
ଏହା କିପରି କରାଯାଇପାରିବ ?
ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା (ଆଇଟି) ଅଧିନିୟମର ଧାରା ୭୯ ଅନୁଯାୟୀ ଗୁଗୁଲ୍, ଫେସବୁକ୍, ୟୁଟ୍ୟୁବ୍, ଟ୍ୱିଟର ଓ ଟିକ୍ଟକ୍ ପରି ମଧ୍ୟସ୍ଥିମାନେ ଅଧିକାଂଶ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇବାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଉଛନ୍ତି । ଏହିପରି ଭାବରେ, ଏହି ବିଶାଳ ବୈଷୟିକ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ଘୃଣା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ତାଗିଦ ନକରି ଚୁପ୍ ରହୁଛନ୍ତି ।
ଏହି ଟେକ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଦାବି କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ନିଜ ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ଅପବ୍ୟବହାରକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଇନ୍-ହାଉସ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ଗଠନ କରିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହି ତଥାକଥିତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ବାଲାନ୍ସ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ବେଗରେ ପ୍ରାୟତଃ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥାଏ ।
୨୦୧୮ରେ, ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ ଆଇଟି ଆକ୍ଟର ଧାରା ୭୯ରେ ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି, ଯାହା ଇଣ୍ଟରନେଟ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିବା ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ହଟାଇବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିବ ଏବଂ ସେହି ବିଷୟବସ୍ତୁର ଉତ୍ପତ୍ତିର ଉତ୍ସକୁ ୭୨ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଖୋଜିବ ଏବଂ ରିପୋର୍ଟ କରିବ, କିନ୍ତୁ ଗୋପନୀୟତା ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏହି ଯୋଜନା ବାତିଲ ହୋଇଛି ।
ଉତ୍ସ ଚିହ୍ନଟ
ସୋଶାଲ୍ ମିଡ଼ିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମର ଉପଯୋଗକର୍ତ୍ତାମାନେ ଏହାର ଲାଭ ଉଠାନ୍ତି ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି, ଯାହା କାରଣରୁ କିଛି ସାମାଜିକ ବିରୋଧୀ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ କିଛି ଅଘଟଣ କରି ଅପସରି ଯାଇଥାନ୍ତି ।
ଘୃଣା ଏବଂ ଅପବ୍ୟବହାର ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ଅନିୟମିତ ତ୍ୱରିତତା, ମୁଖ୍ୟତଃ ଭାରତର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ସମର୍ଥକ ତଥା କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆସିଥାଏ, ତେଣୁ ପୀଡ଼ିତଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ଆରମ୍ଭ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବାର ଅଧିକାର ରହିବା ଉଚିତ ।
ଘୃଣା ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଇନର ଅପବ୍ୟବହାର ନକରିବାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାର ଗୋଟିଏ ଉପାୟ ହେଉଛି କିଛି ଦୃଢ଼ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, ଯେପରିକି ଘୃଣା ବାର୍ତ୍ତା କିମ୍ବା ନକଲି ଭିଡ଼ିଓରେ ଟାର୍ଗେଟ କରାଯାଇଥିବା ପୀଡ଼ିତା, କେବଳ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟସ୍ଥିଙ୍କଠାରୁ ଏକ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଉତ୍ତର ପାଇବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟ ଆସିଛି ଯେ କେହି ଏହି ବଡ଼ ବୈଷୟିକ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଏକ ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଉପାୟ ଖୋଜିବାକୁ କିମ୍ବା ଦଣ୍ଡ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବେ । ଅନ୍ୟଥା, ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆରେ ରଖାଯାଇଥିବା ମିଥ୍ୟା ଖବର ଏବଂ ଘୃଣା ବିଷୟବସ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ସମାଜକୁ ବିଭାଜନ କରିବ ଏବଂ ରାଜନେତାମାନେ ଏହି ବିଭାଜନର ଲାଭ ଉଠାଇବେ ।