ଭାରତ-ଚୀନ୍ ବିବାଦ ମଧ୍ୟରେ ନେପାଳ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିର ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ବିବାଦ, ଓଲି ହରାଇ ପାରନ୍ତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀତ୍ୱ
ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ବଢ଼ୁଥିବା ଉତ୍ତେଜନା ଅନେକ ଦେଶକୁ ସେମାନଙ୍କ ପକ୍ଷ ବାଛିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଛି । ଭାରତର ପଡ଼ୋଶୀ ନେପାଳ ଏବଂ ନିକଟରେ ଏହାର ମାନଚିତ୍ରରେ ସୀମାରେ ଭାରତର ଅଞ୍ଚଳ ଦେଖାଇ ଏକ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଏହି ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ମଧ୍ୟ ଫସି ରହିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ନେପାଳ ସରକାର ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଦ୍ୱିବିଧାରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ପଟେ ନେପାଳର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଓଲି ଏବଂ ତାଙ୍କ ସମର୍ଥକମାନେ ଚୀନ୍ର କୋଳରେ ବସିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାଧବ କୁମାର ନେପାଳ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହ ବହୁ ବଡ଼ ନେତା ଚୀନ୍ ପ୍ରତି ଏହି ପ୍ରବୃତ୍ତିକୁ ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ସହ କେବଳ ନେପାଳର ନେପାଳି କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି (ଏନସିପି) ଦୁଇଟି ଦଳରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇନାହିଁ, ବରଂ ସରକାର ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ।
ବାସ୍ତବରେ, ଜନସତ୍ତାର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ନେପାଳର ଏନସିପି ଚୀନର ଶାସକ ସିସିପି ଅର୍ଥାତ୍ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ଅଫ୍ ଚୀନ୍ ସହିତ ଏକ ଭିଡିଓ କନଫରେନ୍ସିଂ ବୈଠକ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ନେପାଳର ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାଧବ କୁମାର ନେପାଳଙ୍କ ସମେତ ଦଳର ଅନେକ ବଡ଼ ନେତା ଉପସ୍ଥିତ ନଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ନେତାମାନେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଲଦାଖରେ ଏଲଏସି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ତିକ୍ତତା ଦେଖାଦେଇଥାଏ ଏବଂ ଉଭୟ ଦେଶର ଶକ୍ତି ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁହଁ ଖୋଲିଥିଲେ, ତେବେ ଏନସିପି କାହିଁକି ଏପରି ସଭା ଡାକିଲା ?
ଖବର ଅନୁଯାୟୀ, ସିସିପିଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଭିଡ଼ିଓ କନଫରେନ୍ସିଂରେ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଇଶ୍ୱର ପୋଖରେଲ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଦଳର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଥିବା ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମାଧବ କୁମାର ନେପାଳ ଏହି ବୈଠକ ବିଷୟରେ କୌଣସି ଧାରଣା ଦେଇ ନ ଥିଲେ । ମାଧବ କୁମାର ନେପାଳ ଏବଂ ଦଳର ବରିଷ୍ଠ ନେତା ଜଲନାଥ ଖାନାଲ ଏହି ଚାରି ଘଣ୍ଟିଆ ଭିଡ଼ିଓ କନଫରେନ୍ସିଂ ବୈଠକରୁ ନିବୃତ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ନେପାଳର ଏନସିପିରେ ଚାଲିଥିବା ବିବାଦକୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟଭାବେ ପ୍ରକାଶ କରିଛି । ଦଳର ଭିଡ଼ିଓ କନଫରେନ୍ସିଂକୁ ଏପରି ଢଙ୍ଗରେ ଆୟୋଜନ କରିଥିବା ଅନ୍ୟଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ନେତା କହିଛନ୍ତି ଯେ ସିସିପି ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଏହା କରାଯାଇଛି । ନେପାଳ-ଭାରତ ଯେଉଁ ସମୟରେ ସୀମା ବିବାଦ ଏବଂ ସାମ୍ବିଧାନିକ ସଂଶୋଧନ ଯୋଗୁଁ ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଛି, ଏତିକିବେଳେ ପାର୍ଟି ନେତୃତ୍ୱ ଚୀନ୍ ସହ ବୈଠକ କରୁଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟ ଏକ ଟେନସନ୍ ସ୍ଥିତି ଦେଇ ଗତି କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶର ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ଘଟିଛି ।
ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏଭଳି ସମୟରେ ଚୀନ୍ର କୋଳକୁ ଯିବା ଅର୍ଥ ଆମର ଭାରତ ସହ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ସୀମା ବିବାଦ ଅଛି । ଏହା ବୁଦ୍ଧିମାନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନୁହେଁ କି ଏହା ଆମ ଦଳର ନୀତି ହୋଇନାହିଁ । ” କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ନେପାଳର ଉଭୟ ଶାସକ ଏବଂ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଏହି ବୈଠକର ସମୟ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଉଛନ୍ତି । ନେପାଳର ପୂର୍ବତନ ଉପପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ନାରାୟଣ କାଜୀ ଶ୍ରେଷ୍ଟା ମଧ୍ୟ ଏହି ଭିଡ଼ିଓ ସମ୍ମିଳନୀର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ଗୋପନୀୟତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ।
ନେପାଳର ଶାସକ ଦଳରେ କିଛି ଭାରତ-ଚୀନ୍ ବିବାଦ ଏବଂ ଭାରତ-ନେପାଳ ବିବାଦ ପୂର୍ବରୁ ବିଭାଜିତ ହୋଇସାରିଥିଲା । ସେତେବେଳେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍ପ କମଲ ଦହଲ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଏବଂ ବରିଷ୍ଠ ଏନସିପି ନେତା ମାଧବ କୁମାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଓଲିଙ୍କ ଉପରେ ରାଗିଗଲେ ଏବଂ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ କୁହାଯାଇଛି । ଚୀନ୍ର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ପରେ ଓଲି ସରକାର ବଞ୍ଚିଥିଲେ, ସେବେଠାରୁ ନେପାଳର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କେପି ଓଲି ଭାରତ ବିରୋଧୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ।
ଏଠାରେ ବୁଝିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯେ ଶାସକ ନେପାଳ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ମେ ୨୦୧୮ରେ ଓଲିଙ୍କ ସିପସଏନ-ୟୁଏମଏଲ ଏବଂ ପୁଷ୍ପା କମଲ ଦହଲ ‘ପ୍ରଚଣ୍ଡ’ଙ୍କ ମାଓବାଦୀ କେନ୍ଦ୍ରର ମିଶ୍ରଣଦ୍ୱାରା ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ମିଳିତ ମଞ୍ଚରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ଉପୁଜିଛି, ଯାହାପରେ ନେପାଳ ସରକାର ଶେଷ ହୋଇସାରିଛନ୍ତି ।
ନେପାଳ ସରକାରରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଛି ନେତା ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଭାରତ ସହ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପର୍କର ମୂଲ୍ୟକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ଏହାକୁ ଖରାପ ହେବାକୁ ଦେବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ । ବୋଧହୁଏ ଏହି କାରଣରୁ ଚୀନ୍ର ଶାସକ ଦଳ ସିସିପିଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏହି ଭିଡ଼ିଓ କନଫରେନ୍ସିଂର ସମୟ ଉପରେ ସମସ୍ତେ ପ୍ରଶ୍ନ କରୁଛନ୍ତି । ଯଦି ଏହି ମାମଲା ବଢ଼ିଯାଏ ତେବେ ସେ ଦିନଟି ଦୂର ନୁହେଁ ଯେତେବେଳେ ଅଲିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ।