‘ସଙ୍କଟରେ ହିଁ ସମାଧାନ’- ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ରହି ଏହାକୁ ଦିଲ୍ଲୀ-ମୁମ୍ବାଇ ପରି କରିପାରିବେ
ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କର ଭଲ ସୁଯୋଗ ଅଛି, ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ ଆସୁଛନ୍ତି
ଯଦି କରୋନା ଭାଇରସ୍ କାରଣରୁ ଦେଶରେ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଯୋଗୁଁ କେହି ଅଧିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସହିତ ଘଟିଛି ଯଥା ଯେଉଁମାନେ ଅନ୍ୟ ସହର କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟକୁ ଯାଇଛନ୍ତି । ଏହି ଲକ୍ଡାଉନ୍ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟା ଆଣିଥିଲା ଏବଂ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପ୍ରବାସୀଙ୍କୁ ଘରକୁ ଫେରିବା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା କିମ୍ବା ପଛକୁ ଚାଲିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା । ଯେଉଁମାନେ ଘରକୁ ଫେରିପାରିନଥିଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସେମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ଆବଶ୍ୟକତା ଯେପରିକି ଦୁଇଥର ଭୋଜନ, ପୋଷାକ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବାକୁ ସଂଘର୍ଷ କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା ।
ଏହି କରୋନା ଭାଇରସ୍ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ସମୟରେ ଅସୁବିଧା ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ଚାକିରି ଖୋଜିବାରେ ଅନ୍ୟ ସହର ତଥା ଶିଳ୍ପାୟନ ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିଷୟରେ ପୁନର୍ବିଚାର କରିବାକୁ ଲାଗିଲା । ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ, ବିଶେଷକରି ଯେଉଁମାନେ ଦୈନିକ ମଜୁରୀ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ, ସେମାନେ ସହରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରନ୍ତି କାରଣ ସହରଗୁଡ଼ିକ କେବେ ବନ୍ଦ ହେବ ନାହିଁ ଏବଂ ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ଆରାମରେ କାମ କରିପାରିବେ ।
କିନ୍ତୁ ଏକ ମାସରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଏହି ଲକ୍ଡାଉନ୍ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଚଳପ୍ରଚଳ କରୁଥିବା ସହରଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସକୁ ହଲାଇ ଦେଇଛି । ଭାରତରେ ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ବାହାରକୁ ଯାଆନ୍ତି ସେମାନେ ମୂଳତଃ ବିହାର, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ୟୁପି, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର । ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିବାରରେ କିଛି ଲୋକ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ କାମ କରିବାକୁ ଯାଇ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରି ଘରକୁ ଟଙ୍କା ପଠାନ୍ତି ।
କେବଳ ବିହାରରେ ୨.୫ କୋଟି ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ
୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ଅନୁଯାୟୀ, ବିହାରରେ ପ୍ରାୟ ୨.୫ କୋଟି ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକ ଅଛନ୍ତି, ଯାହା ପଞ୍ଜାବ କିମ୍ବା ହରିୟାଣା ପରି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟର ଜନସଂଖ୍ୟା ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରେ । ୨.୫ କୋଟି ଶ୍ରମିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨ କୋଟି ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରୁ ଏବଂ ୫୦ ଲକ୍ଷ ସହରାଞ୍ଚଳରୁ ଆସିଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ହରିୟାଣା, ପଞ୍ଜାବ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ଦୈନିକ ମଜୁରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକମାନେ ରାଜ୍ୟକୁ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଣି ସେମାନଙ୍କ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସହିତ ପରିବାର ଚଳାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ।
ୟୁପି, ଏମପି, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଭଳି ରାଜ୍ୟଗୁଡିକ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବା ଆବଶ୍ୟକ
ୟୁପି, ଏମପି, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରୁ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପରିବାର ପାଇଁ ଉତ୍ତମ ମଜୁରୀ ଏବଂ ମଜୁରୀ ପାଇବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକ ଆୟର ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ସ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଗୁଜରାଟ, କେରଳ, ପଞ୍ଜାବ ଏବଂ ହରିୟାଣା ଭଳି ଶିଳ୍ପ କିମ୍ବା ସମୃଦ୍ଧ ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରନ୍ତି ।
କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକମାନେ କରୋନାଭାଇରସ୍ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଭଳି ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇନଥିଲେ । ଏବଂ ସମାନ ଅସୁବିଧା ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟକୁ ଫେରିଯିବାର କଳ୍ପନାକୁ ପୁନର୍ବିଚାର କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିବ । ଏଗୁଡ଼ିକର ଅଧାରୁ ଅଧିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ ଯେ ଉତ୍ତମ ମଜୁରୀ ପାଇଁ ହଜାରେ କିଲୋମିଟର ଦୂରକୁ ଯିବା ଅପେକ୍ଷା ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ କାମ କରିବା ଭଲ ।
ଯଦି ରାଜ୍ୟରେ ସୁଯୋଗ ଅଛି ତେବେ ପଳାଇବାର ଆବଶ୍ୟକତା କ’ଣ ?
ଏହି ସମୟରେ, ଏହି ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ରାଜ୍ୟରେ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକରେ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ ଆବଶ୍ୟକ । କରୋନା ଭାଇରସ୍ ମହାମାରୀ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ ଅନେକ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ ଚୀନ୍ରୁ ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ ଯିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି । ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଦେବା ଯାହାଦ୍ୱାରା ରାଜ୍ୟରେ ରୋଜଗାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ।
ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ଶସ୍ତା ଶ୍ରମ, ପ୍ରୋ-ସକ୍ରିୟ ଏବଂ ସରକାରଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛନ୍ତି । ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ ଏସବୁ ମିଳିବ ସେହି କାରଖାନା ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଦ୍ୱିଧା କରିବେ ନାହିଁ । ୟୁପି ଭଳି ଏକ ରାଜ୍ୟ ପୂର୍ବରୁ ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଛି ।
କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ସିଞ୍ଜୋ ଆବେଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଜାପାନ ସରକାର ଚୀନ୍ରୁ ଜାପାନକୁ ଫେରୁଥିବା ଜାପାନ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଏକ ଆର୍ଥିକ ପ୍ୟାକେଜ୍ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଜାପାନ ଏକମାତ୍ର ଦେଶ ନୁହେଁ ଯିଏ ଚାହୁଁଛି ଯେ ଏହାର କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାଦନ ଆଧାରକୁ ଚାଇନାରୁ ବାହାରକୁ ଆଣନ୍ତୁ, ଅନେକ ଦେଶର କମ୍ପାନୀ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ।
ଆଜିକାଲି, ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଧରିବାରେ ୟୁପି ଆଗରେ
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଯୋଗୀ ସରକାର ଏହି ସୁଯୋଗକୁ ଉଭୟ ହାତରେ ପୁଞ୍ଜି ଦେବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି । ସିଏମ୍ ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ଅମଲାତନ୍ତ୍ରଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ୟାକେଜ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହା ବିଦ୍ୟମାନ ଲାଭ ବ୍ୟତୀତ ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଦିଆଯାଇପାରିବ ।
ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ବିହାର, ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ପରି ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଚୀନ୍ ବାହାରକୁ ଯାଉଥିବା କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ରାଜ୍ୟକୁ ଏକ ନିବେଶ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ସେମାନେ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ପରିଣତ କରିପାରିବେ ।
ଏହି ଲକ୍ଡାଉନ୍ ପ୍ରବାସୀ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ମାନସିକତାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ କାମ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି । ଯଦିଓ କମ୍ ଦେୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । ଏହି ସୁଯୋଗକୁ ସରକାର ପୁଞ୍ଜି ଦେବା ଏବଂ ଅସୁସ୍ଥ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ସୁସ୍ଥ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।