ଲଦାଖରେ ଭାରତ ସହିତ ଲମ୍ବା ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଚୀନ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି-ସାଟେଲାଇଟ୍ ଫଟୋ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ
ପୂର୍ବ ଲଦାଖରେ ଭାରତୀୟ ଜମି ଅଧିକାର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ପାଙ୍ଗୋଙ୍ଗ ସୋ ହ୍ରଦର ଫିଙ୍ଗର ୪ ରୁ ୮ ଛାଡ଼ିବାକୁ ଚୀନ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହେଁ। ଚୀନ୍ ହୁଏତ ଲଦାଖର କିଛି ଅଞ୍ଚଳରୁ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ମୁହାଁମୁହିଁ ହେବା ପାଇଁ ଏଲଏସିଠାରୁ ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ ଥିବା ଅକସାଇ ଚୀନ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ବଡ଼ ସାମରିକ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛି । ଉପଗ୍ରହର ତାଜା ଚିତ୍ରରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଚୀନ୍ ଏହାର ସୈତୁଲା ସାମରିକ ବେସ୍କୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରୁଛି ଏବଂ ସେଠାରେ ମାରାତ୍ମକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିୟୋଜିତ କରୁଛି ।
ଓପନ୍ ସୋର୍ସ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ଆନାଲିଷ୍ଟ ଡେଟ୍ରେସଫାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଉପଗ୍ରହର ଚିତ୍ର ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଚୀନ୍ ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସାମରିକ ଆଧାରକୁ ଦୃଢ଼ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ସୈତୁଲାରେ ଦୀର୍ଘ ଦିନର ସୈନ୍ୟ ରହିବା ଏବଂ ଲଦାଖରେ ସେମାନଙ୍କର ଶୀଘ୍ର ନିୟୋଜନ ପାଇଁ ଚୀନ୍ ତାଲିମ ସୁବିଧା ସଂଗ୍ରହ କରୁଛି । ଚୀନ୍ ନୂତନ ବ୍ୟାରେଜ୍ ନିର୍ମାଣ କରି ଏକ ହେଲିପ୍ୟାଡ଼ ନିର୍ମାଣ କରିଛି । ଏଥିସହ ଚୀନ୍ ସୈତୁଲାରେ ତୋପ ଏବଂ ଅନେକ ମାରାତ୍ମକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିୟୋଜିତ କରିଛି।
ଡ୍ରାଗନ୍ ଭାରତ ସୀମାରେ ୮ଟି ଏୟାରବେସ୍ ସକ୍ରିୟ କରିଥାଏ
ଚୀନ୍ ଭାରତ ସୀମା ନିକଟରେ ଅତି କମରେ ୮ଟି ଏୟାରବେସ୍ କିମ୍ବା ହେଲିପ୍ୟାଡ୍ ସକ୍ରିୟ କରିଛି ଯେଉଁଠାରୁ ଏହାର ଯୁଦ୍ଧ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଜାରି ରଖିପାରିବ । ନିକଟରେ ଜିନଜିଆନ୍ ପ୍ରଦେଶର ହୋଟାନ୍ ଏୟାରବେସରେ ସ୍ଥାପିତ ଚୀନ୍ର ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଏବଂ ଆୱାକ୍ସ ବିମାନର ସାଟେଲାଇଟ୍ ଫଟୋ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି । ଏହା ସଂପୃକ୍ତ ଏୟାରବେସରେ ନିୟୋଜିତ ବିମାନ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ହେତୁ ଚୀନ୍ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବାୟୁ ଶକ୍ତି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତଠାରୁ ଦୁର୍ବଳ ରହିଛି । ଯେତେବେଳେ ଭାରତୀୟ ଏୟାରବେସ୍ ନିମ୍ନ ଜୋନ୍ରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରୁ ସେମାନେ ଚୀନ୍ ବିରୋଧରେ ନିଜର ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ନେଇ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ । ଚୀନ୍ ୩୫୩୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରତା ସହିତ ଏହାର ବେସରେ ଶେଙ୍ଗୟାଙ୍ଗ ଜେ-୧୧ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ନିୟୋଜିତ କରିଛି । ଯାହା ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ସର୍ବାଧିକ ୨୫୦୦ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ଉଡ଼ିପାରେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଚୀନ୍ରେ ଏହି ବିମାନର ୨୫୦ରୁ ଅଧିକ ୟୁନିଟ୍ ଅଛି । ଏହି ବିମାନଟି ରୁଷର SU27SK ର ଲାଇସେନ୍ସ ସଂସ୍କରଣ ।
ଏହାପୂର୍ବରୁ ଚୀନ୍ଦ୍ୱାରା ଘେରି ରହିଥିବା ଗୁପ୍ତଚର ଉପଗ୍ରହ ସାହାଯ୍ୟରେ ଭାରତ ଚୀନ୍ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ନିକଟରେ ଭାରତର ଗୁପ୍ତଚର ଉପଗ୍ରହ EMISAT ଚୀନ୍ର ଅଧିକୃତ ତିବ୍ଦତ ଉପରେ ଅତିକ୍ରମ କଲା । ଏହି ଉପଗ୍ରହ ଅନେକ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିଛି । ସେବେଠାରୁ ଚୀନ୍ରେ ଉତ୍ତେଜନା ଦେଖାଦେଇଛି । ଭାରତର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ବିକାଶ ସଂଗଠନ (DRDO)ର ଏହି ଉପଗ୍ରହ EMISAT ଗୁପ୍ତଚର ଇନପୁଟ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ।
ଭାରତର ‘କୌଟିଲ୍ୟ’ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ରେଡ଼ିଓ ସିଗନାଲ୍ ପଢ଼େ
ଏହାର ଏକ ELINT ଯଥା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ୍ ‘କୌଟିଲ୍ୟ’ ଅଛି, ଯାହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କ୍ଷମତା ରହିଛି । ଏକ ସରକାରୀ ସୂତ୍ରରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଏହି ଉପଗ୍ରହଟି ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ ତିବ୍ଦତର ସେହି ଅଂଶ ଦେଇ ଯାଇଥିଲା, ଯାହା ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ୍ ଆର୍ମିର (PLA) ତିନିଜଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦଖଲ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଇସ୍ରୋଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ EMISAT ର ELINT ସିଷ୍ଟମ ଶତ୍ରୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରସାରଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ରେଡ଼ିଓ ସଙ୍କେତ ପଢ଼ିପାରେ । ଲଦାଖର ପାଙ୍ଗଙ୍ଗ ସୋ’ର ଫିଙ୍ଗର ୪ ଉପରେ ଭାରତ-ଚୀନ୍ ଆଲୋଚନା ବିଫଳ ହେବାର ଦିନକ ପରେ ସେହି ଉପଗ୍ରହର ଅତିକ୍ରମ କରିବା ଘଟଣା ଚୀନ୍କୁ ଉତ୍ତେଜିତ କରିଛି । ତେବେ ଲଦାଖ ବିବାଦକୁ ନେଇ ଉଭୟ ଦେଶ ଅଧିକ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି ।