ବିଲାୱଲ ଭୁଟ୍ଟୋଙ୍କ ଗୋଆ ଗସ୍ତ: ବାଧ୍ୟବାଧକତାରେ ପାକିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାରତ ନିକଟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କଲେ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଏବଂ ବେଳେବେଳେ କଶ୍ମୀର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିବାଦୀୟ ବୟାନ ଦେବାରେ ଅଭ୍ୟସ୍ତ ଥିବା ପାକିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ବିଲାୱଲ ଭୁଟ୍ଟୋ ମେ ୪ ଓ ୫ ତାରିଖରେ ଭାରତରେ ଅଛନ୍ତି । ୩୪ ବର୍ଷୀୟ ବିଲାଓ୍ଵାଲ ସାଂଘାଇ ସହଯୋଗ ସଂଗଠନ (ଏସ୍ ସିଓ) ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ-୨୦୨୩ର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ବୈଠକରେ ଯୋଗଦେବେ । ୨୦୦୧ରେ ସ୍ଥାପିତ ଏସସିଓର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏସିଆରେ ବିକାଶ ଓ ନିରାପତ୍ତା ସହଯୋଗକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରୁ କିଛି ବିଶେଷ ସମାଧାନ ବାହାରିବାର ସମ୍ଭାବନା ବହୁତ କମ୍ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ବି ସମସ୍ତଙ୍କ ନଜର ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଉପରେ ରହିଛି ଏବଂ ବିଲାୱାଲ ଏହାର ଏକମାତ୍ର କାରଣ । ଜୁଲାଇରେ ଭାରତର ରାଜଧାନୀ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଏସସିଓ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ଯୋଗଦେବେ ।

ପାକିସ୍ତାନର ବାଧ୍ୟବାଧକତା

୨୦୧୧ ପରେ ବିଲାଓ୍ଵାଲ ହେଉଛନ୍ତି ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଥମ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଯିଏ କି ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଆସିଛନ୍ତି । ୱିଲସନ ସେଣ୍ଟରର ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ମାଇକେଲ କୁଗଲମ୍ୟାନ୍ ଫରେନ୍ ପଲିସି ପତ୍ରିକାରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ସରକାର ବିଲାୱାଲଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତକୁ ଏସିସିଓ ସହିତ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ନୀତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାର ଏକ ସୁଯୋଗ ଭାବରେ ଦେଖୁଛନ୍ତି, ଭାରତ ସହିତ ସମ୍ପର୍କରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରୟାସ ଭାବରେ ନୁହେଁ ।

ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଏସସିଓର ଅନେକ ଫାଇଦା ବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକତା ରହିଛି । ଚୀନ୍ ସବୁବେଳେ ପାକିସ୍ତାନର ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ଓ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ରୁଷ୍ ସହ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସମ୍ପର୍କ ଆଗକୁ ବଢ଼ୁଛି । ଏସସିଓର ଅଧା ସଦସ୍ୟତା ମଧ୍ୟ ଏସିଆର ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି । ଏହା ହେଉଛି ସେହି କ୍ଷେତ୍ର ଯେଉଁଠାରେ ପାକିସ୍ତାନ ସର୍ବଦା ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଗଭୀର କରିବାକୁ ଆଶା ରଖିଛି ।

ପାକିସ୍ତାନର ଏଭଳି ପଦକ୍ଷେପ

ଉଭୟ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ସମେତ କେତେକ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ସଂଗଠନରେ ଏହା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି କାରଣ ସାର୍କ ଭଳି ଭାରତ ଏହାର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସଦସ୍ୟ। କିନ୍ତୁ ଏସସିଓରେ ଭାରତର ଆଧିପତ୍ୟ ଏହାର ରଣନୈତିକ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱୀ ଚୀନର ଉପସ୍ଥିତିଦ୍ୱାରା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି । ୟୁକ୍ରେନର ଯୁଦ୍ଧ ରୁଷିଆକୁ ଚୀନର ନିକଟତର କରିଛି । ଅର୍ଥାତ୍ ଏସସିଓ ଭିତରେ ରୁଷିଆର ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ ପାଇପାରିବ ଏବଂ ଚୀନ ଏଥିରେ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସଦସ୍ୟ ହୋଇପାରିବ ।

ପାକିସ୍ତାନ ଭଳି ଭାରତ ମଧ୍ୟ ସମ୍ବଳ ସମ୍ପନ୍ନ ମଧ୍ୟ ଏସୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହ ସହଯୋଗ ବଢ଼ାଇବାକୁ ଆଶା ରଖିଛି। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଏସିଆ ଏବେ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧର ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ପାଲଟିଛି । ମଧ୍ୟ ଏସିଆର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଦେଶ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରବେଶ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସରକାରଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରି ଏକ ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରି ଏହି ଅଭାବକୁ ପୂରଣ କରାଯାଇଛି । ଗୋଆରେ ପାକିସ୍ତାନର ଉପସ୍ଥିତି ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏହା ସଙ୍କେତ ଦେବା ଯେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଏସିଆକୁ ଭାରତ ଉପରେ ଅଧିକ ଆଧିପତ୍ୟ କରିବାକୁ ଦେବ ନାହିଁ । ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ବିଲାୱଲଙ୍କ ଗସ୍ତକୁ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖୁନାହିଁ ।

ଦୁର୍ବଳ ସରକାରଙ୍କ ସହ କଥା ହୁଅନ୍ତୁ ନାହିଁ

ବିଲାଓ୍ଵାଲ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିପକ୍ଷ ଏସ୍ ଜୟଶଙ୍କରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୈଠକ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ଅନୁରୋଧ କରିଥିବା ଖବର ମିଳିଛି । କିନ୍ତୁ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହାକୁ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ଯାହା ହେଉ ନା କାହିଁକି, ପାକିସ୍ତାନ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଗସ୍ତକୁ ସମନ୍ୱୟ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବାର ପ୍ରୟାସ ଭାବରେ ଦେଖିବା ଭୁଲ ହେବ । କୁଗେଲମ୍ୟାନ୍ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନର ଦୁର୍ବଳ ଶାସକ, ପ୍ରଶାସନ ସହିତ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ ନିଜର ରାଜନୈତିକ ପୁଞ୍ଜି ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ଚାହିଁବ ନାହିଁ, ବିଶେଷକରି ଯେତେବେଳେ ଭାରତର ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଆଉ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ବାକି ଅଛି ।